Vandaag is het al 3 maanden geleden dat je ons los liet. Tijdens jouw afscheidsdienst las één van mijn broertjes jouw verhaal voor, een verhaal om bij te glimlachen en te grinniken, een verhaal om instemmend te knikken of verbaasd te zijn om zoveel geluk, een verhaal om nooit te vergeten.
Dertig juli, negenenzeventig jaar geleden, wordt ten huize Clinckaert een meisje geboren.
Maria ziet het levenslicht als de dochter van Kamiel en Paula. Er volgen nog zes zussen en broers.
Ons moeke vertelde graag over het kattenkwaad dat ze samen met Lieve en Jo uithaalde op weg naar school: suikerbieten, kikkers en sloten bleken een bron van avontuur te zijn. Haar capriolen op de schommel en de reisjes naar het verre Duitsland werden meermaals opgerakeld.
Naar het voorbeeld van enkele tantes wil Maria het onderwijs instappen. Ze studeert aan de normaalschool en begint les te geven in de meisjesschool van Wieze. Daar leert ze jarenlang de meisjes en ondertussen ook de jongens van haar tweede leerjaar de tafels van vermenigvuldiging aan. Maar wat haar het nauwst aan het hart ligt, zijn de lessen geschiedenis en natuur. Ze kent tientallen bloemen bij naam, herkent vogels aan hun zang en weet ontzettend veel over insecten en zoogdieren. Ze lijkt een wandelende encyclopedie en wanneer ze toch iets niet weet, zoekt ze het gewoon op in één van haar vele boeken.
Op reis in Zwitserland, in 1970, ontmoet Maria een jongen, Paul. Met een beetje hulp van haar twee ondernemende tantes en een in de sneeuw verloren en teruggevonden ring, bloeit er iets moois. Een dik jaar later trouwen ze.
En dan komen er kinderen. Maria wordt moeke van een dochter en drie zonen: Ilse, Raf, Johan en Erik. Samen met vake zorgt ze voor een warme en veilige thuis. Na enkele jaren kiest ze ervoor om voltijds voor haar kroost te zorgen.
Wat is ze trots op ons. Ze geniet van het samen knutselen en liedjes zingen, en leest talloze boekjes voor. Ze stimuleert ons om naar de tekenschool of de muziekacademie te gaan en gaat elke vrijdagavond met ons naar het zwembad. En elke namiddag, wanneer we thuiskomen na school, staat er een vieruurtje klaar.
Maria is meer dan een moeder. Ze is in deze periode actief in het bestuur van de toenmalige KAV en helpt die mee uitbouwen tot een bloeiende vereniging.
En er is die enorme liefde voor taal. Maria verslindt boeken, zowel in het Nederlands als in het Frans, Duits en Engels. Elk jaar kijkt ze uit naar het Groot Nederlands Dictee van het Davidsfonds waar ze fantastische resultaten behaalde. Haar selecties voor de finale in Brussel zijn een bekroning voor het vele studeren.
Met de kinderen die het huis uit gaan, wordt de lokroep van het onderwijs groter en ze gaat weer les geven. Ze geniet hier van, ondanks de veranderingen: de smartboards begrijpt ze niet, net zoals dat andere technologische onding, de computer. En de nieuwe eindtermen… tja
Wij worden ouder en ze gaat samen met haar zoetje reizen. De Belgische kust en de ardennen worden geruild voor het buitenland. De eerste grote reis gaat naar de Cévennes in Frankrijk. Om in Rome te raken, overwint ze zelfs haar vliegangst, maar haar hart verliest ze aan de Dolomieten. Maria volgt Italiaanse les om met de hoteleigenaars te kunnen babbelen. Met hun tweetjes genieten mammie en pappie van de overweldigende natuur en tijdens de vele bergwandelingen leert moeke weer heel wat nieuwe planten en dieren kennen.
Ook in haar laatste levensdagen blijft ze verlangen naar deze bergen, haar bergen, en de mooie natuur.
Ondertussen breidt de familie uit en krijgt moeke er twee schoonzonen en een schoondochter bij. Maar ze is vooral de trotse oma van vijf kleinkinderen. Nu kan ze terug alle boekjes voorlezen die ze zo lang geleden ook aan ons al eens heeft voorgelezen. De kleinkinderen worden verwend met haar wortelpuree met balletjes of worst. En waar er vroeger nooit snoep in huis was, moet opa nu zorgen dat ze nooit zonder zoetigheid naar huis of naar school vertrekken. Oma knuselt volop met hen, speelt gezelschapsspelletjes en leert ze piano spelen. Ze vindt het zo jammer dat ze bij de jongste reeds te ziek is om hem nog mee te nemen naar de dolomieten.
Haar gezondheid gaat achteruit en het verpletterende nieuws komt dat de ziekte van Kahler haar in zijn greep heeft. Ze heeft zich sterk gehouden. Er zijn goede momenten, maar evengoed zijn er dagen waar de pijn overheerst. Ze houdt zich vooal bezig met nog meer lezen, blijft haar Italiaans onderhouden, maakt heel wat kussens in kruissteek, breidt nog een paar truien voor de kleinkinderen en samen met vake lost ze trouw de kryptopuzzels uit de krant op.
Op tafel liggen steeds een paar liedjesboeken klaar, maar ze vindt het vreselijk dat ze moet afscheid nemen van haar geliefde piano omdat het spelen te moeilijk wordt.
De vakanties gaan dichter bij huis door. Twee jaar geleden wordt het vijftigjarig huwelijksjubileum gevierd met alle kinderen en kleinkinderen. Maar ook dat wordt de laatste maanden steeds moeilijker.
Haar wereld wordt heel klein. De pijn overheerst, maar gelukkig is daar haar zoetje Paul die er steeds voor haar is, die niet van haar zijde wijkt, die haar zo graag ziet. Tot op het einde maakt ze zich zorgen over hoe het verder moet met hem. De belofte dat wij een oogje in het zeil zullen houden, brengt haar rust.
Op woensdag 26 juli sloot ze voorgoed de ogen. Haar leven dat ze zo graag heeft geleefd, heeft zijn slotakkoord bereikt, de laatste strofe is gezongen.
Dag lieve zoetje, lieve moeke, lieve oma, lieve Maria, je wordt gemist
